Kiralık ev, kiralık araba, kiralık bisiklet ve kiralık tekne görmüştük de kiralık işçiyi bilmiyorduk. Bundan sonra işçilerde kiralanacak. Evet, yanlış okumadınız. Belli bir iş kolu için işçiye ihtiyacınız mı var? Bundan sonra 5 adede kadar ve en fazla 8 ay süreyle işçi kiralanabilecek. Özel istihdam büroları aracılığıyla işçi kiralamanın önünü açan “özel istihdam büroları yasa tasarısı” bu sabaha karşı Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi. Yasa kabul edildi edilmesine ama peki çark nasıl işleyecek? Kim nasıl işçi kiralayacak ve bu işçiler ne tür haklara sahip olacak? İşte cevabı ve diğer merak edilenler:
Düzenlemeye göre kiralık işçi uygulaması özel istihdam büroları vasıtasıyla uygulamaya geçecek.
İş ve işçi arayanlar özel istihdam bürolarına başvurabilecek. Özel istihdam büroları da işveren ile işçi kiralama, geçici işçi ile de iş sözleşmesi imzalayacak.
İşçiyi çalıştıracak olan işveren işçi kiralama sözleşmesi karşılığında özel istihdam bürosuna bir bedel ödeyecek.
Özel istihdam bürosu bu bedelden kendi komisyonunu aldıktan sonra işçinin ücretini ödeyecek.
Neden Kiralık İşçi Kiralanır?
Kiralık işçi herhangi bir işyerindeki mevcut işçilerin hamilelik, askerlik, yıllık izin ve hastalık hallerinde, görevi devralarak onlar geri dönünceye kadar işi götürecek. Sonrasında ise kiralık işçiye yol görünecek. Bunun dışında mevsimlik tarım işlerinde ve ev hizmetlerinde kiralık işçilik uygulaması yapılabilecek.
Peki, Kiralık İşçilerin Hakları Ne Olacak?
Geçici işçiyi çalıştıranlar, iş hukuku bakımından işveren olmayacak. Özel istihdam bürolarının işveren olarak yükümlülüğü işçinin kiralık olarak çalıştığı süreyle sınırlı olacak. Kısacası patron işini görecek, istihdam bürosu parasını kazanacak. Olan yine bizim işçiye olacak gibi görünüyor.
Kiralık İşçi Çalıştırmanın Şartları
Her önüne gelen kiralık işçi çalıştıramayacak. Elbette bunun da belirli şartları ve sınırları olacak. Bu koşullar cazip diye süreli bir iş planının tamamı kiralık işçiye yüklenemeyecek. Yasada belirlenen Kiralık işçi çalıştırmanın koşulları:
İşyerinin iş hacminin “öngörülemeyen ölçüde” artması nedeniyle, dönemsel iş artışları ve aralıklı olarak gördürülebilecek işlerde de kiralık işçi çalıştırılabilecek.
Bu hallerde yapılacak kiralık işçi uygulaması ise dört ayı geçmeyecek ancak iki kez yenilenebilecek.
Böylelikle işverenlerin sekiz ay boyunca kiralık işçi çalıştırma imkânı olacak. Aynı iş için altı ay geçmedikçe uygulama tekrarlanmayacak.
Kiralık olarak çalıştırılacak işçi sayısı toplam işçi sayısının dörtte birini geçemeyecek. Ancak on veya daha az işçi çalıştırılan işyerleri için beş işçiye kadar kiralık işçi çalıştırılabilecek.
Kiralık İşçi Terimine Yabancı Değiliz
Kiralık işçi konusunun da içinde bulunduğu yasa 2009 yılında Meclis’ten geçmiş, dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül sendika temsilcileriyle görüştükten sonra “işçilerin emeğinin istismarına ve insan onuruna yakışmayan durumların doğmasına, olumsuz uygulamalara ve çalışma barışının bozulmasına yol açabileceği” gerekçesiyle düzenlemeyi veto etmişti. O zamandan bu zamana bu konuda değişen hiçbir şey olmadı. Ancak yasanın bugün bu kadar rahat geçmesi ve işçi yararına son derece olumlu bir şeymiş gibi gösterilmesi bir hayli ilginç…
